Aydınlatma danışmanı olarak, projelerde en iyi sonuçları elde etmek için teknik kriterleri titizlikle değerlendirip, teknik şartnamelerimizi en ince ayrıntısına kadar inceliyoruz.
Teorik bilgilerin ötesinde, uzun yıllara dayanan deneyimlerimiz bu süreçte bizi yönlendirmektedir.
LED aydınlatma şartnamelerinde yer alan teknik terimleri ve bu terimler ile ilgili sıkça karşılaşılan doğru ve yanlış yaklaşımları inceleyelim.
Armatür Lümeni Yerine LED Lümenini Dikkate Almak:
Lümen, ışık akısı olarak da bilinir ve bir ışık kaynağının yaydığı toplam görünür ışık miktarını ölçer. LED lümeni ve armatür lümeni, iki farklı kavramdır. LED lümeni, armatür içerisindeki LED ışık kaynaklarının reflektör ya da difüzöre maruz kalmadan yaydığı ışık miktarını belirtir.
Armatürün LED lümeni üzerinden değerlendirilmesi ve armatür lümeninin göz ardı edilmesi halinde, projede öngördüğümüzden çok daha düşük aydınlık düzeyleri ile karşılaşabiliriz.
Üretici firmalar genellikle kataloglarında LED lümeni verir çünkü bitmiş armatür ölçümleri yapılmamış olabilir veya armatür lümeni, LED lümeninden düşük olabilir.
Doğru Yaklaşım: Bizim için önemli olan armatür lümenidir. Çıplak LED çipinin önüne bir reflektör ya da difüzör eklendiğinde, bitmiş armatürün yaydığı ışık miktarı değişir. Aynı watt ve lümen değerindeki armatürler, kullanılan reflektör ve difüzör kalitesine bağlı olarak farklı ışık yayabilir. Bu nedenle, aydınlatma danışmanı olarak teknik şartnamelerimizde armatür lümenlerini tanımladığımızı özellikle belirtir ve kataloglarında armatür lümeni yer almayan firmalardan ışık ölçüm dosyalarını temin ederek aydınlatma hesaplarımızı ve teknik şartnamelerimizi armatür lümeni üzerinden hazırlarız.
Aynı Güçte Olan Her Armatürün Aynı Düzeyde Işık Yaydığı Kanısı:
Işık aksında olduğu gibi, armatür gücü de tek başına yeterli bir kriter değildir. Aynı watt değerine sahip iki farklı firmanın armatürleri farklı armatür lümen çıkışlarına sahip olabilir. Burada armatür verimliliği devreye girer.
Armatürlerin lm/watt yani watt başına verdiği armatür lümeni değerini sorgulamak önemlidir. Aksi takdirde, kurulum maliyetinden tasarruf ettiğimizi düşünürken, işletme maliyetlerini artırabiliriz.
Aydınlatma tasarımı teknik şartnamelerimizde armatür gücü ile birlikte mutlaka lumen/watt değerlerini tanımlar, muadil armatür kullanılması halinde değerlendirmenin armatür verimliliği dikkate alınarak yapılmasını tavsiye ederiz.
Her Mekan & Tasarımda Aynı Renk Sıcaklığını Kullanmak:
Renk sıcaklığı, bir kaynağın ürettiği beyaz ışığın rengini ifade eden bir ölçüdür ve Kelvin (K) cinsinden değerlendirilir. Naturel beyaz ışık, 4000 K iken, bu değer azaldıkça ışık sarı-kızıl renge doğru, arttıkça da maviye doğru kaymaktadır.
Görsel açıdan soğuk renkler soğuk ışıkta, sıcak renkler ise sıcak ışıkta çok daha canlı ve doğru algılanırlar. Örneğin, mavi-yeşil tonlarının ağırlıkta olduğu bir mekanda 2700-3000 K ışık kullandığımızda, ya da toprak tonları gibi sıcak renklerin ağırlıkta olduğu mekanlarda 4000 K üzeri ışık kullandığımızda mekandaki renkler soluklaşmaya ve canlılığını yitirmeye başlar.
Psikolojik açıdan sıcak ışık sakinlik, dinginlik veren özelliği ile dinlenmeye yardımcı olurken, uzun süreli sıcak ışık maruziyeti uyuşukluğa ve dikkat dağınıklığına neden olur. Soğuk ışık ise, konsantrasyon artırıcı ve enerji verici özelliği ile çalışma alanlarında ve saatlerinde tercih edilir. Uzun süre soğuk ışığa maruz kalmak ankisiyete düzeyini artırarak stres ve gerginlik yaratmaktadır.
Biyolojik açıdan renk sıcaklığını ele aldığımızda ise, hormonal dengenin sağlanması için sabah-öğleden sonra sıcak ışık, gün ortasında soğuk ışık tercih edilmelidir. (Detaylı bilgi için → (Işığın Görsel, Biyolojik ve Psikolojik Etkileri)
Doğru yaklaşım: Her proje, her mekan için tek bir renk sıcaklığına odaklanmak yerine, mimaride kullandığımız renklerin hangi ışık altında daha iyi algılanacağını, mekan kullanıcılarının fiziksel, biyolojik ve psikolojik ihtiyaçlarını, mekanın kullanım saatlerini ve kullanım özelliklerini dikkate alarak renk sıcaklığı seçimi yapmalı, gerektiği taktirde mock-up çalışmaları ile nihai kararı vermeliyiz.
LED Aydınlatmaların Renksel Geriverimini Yalnızca CRI Üzerinden Değerlendirmek:
CRI (Ra) ışık kaynaklarının renksel geriverimini değerlendirmede kullanılan bir kavramdır. Açılımı Color Rendering Index olan bu değer, 0 – 100 arasında sayısal bir şekilde ifade edilir.
Güneş ışığı altında renkler en doğru şekilde algılandığı için gün ışığı CRI değeri 100 olarak kabul edilir. Bununla birlikte, standart CRI ölçümü yalnızca 8 rengi dikkate alan bir ölçüm yöntemidir. Ve bu renkler arasında kırmızı, sarı, yeşil, lacivert gibi renkler yer almamaktadır. Bu durum yanıltıcı sonuçlara neden olduğundan ana renklerle birlikte 15 rengin dikkate alındığı Extended CRI ve 99 rengin ölçümlendiği TM-30 gibi standartlar geliştirilmiştir.
Aşağıdaki grafiklerden görüldüğü üzere, CRI 80 olarak seçtiğimiz kalitesiz bir LED armatürün, kırmızı değeri çok düşük olabilir. Bu durumda kırmızı rengi çok soluk hatta grimsi algılamamız söz konusu olabilir.
Renksel geriverim konusu genellikle müzelerde, tekstil atölyelerinde, renk kartelalarından renk seçimi yapılan mimalık & tasarım ofislerinde özellikle önem taşır. Yine hasta cilt rengi değerlendirilerek teşhis, tedavi ve takip yapılan sağlık kuruluşlarında aydınlatmaların renksel geriverimleri son derece kritik faktörlerdir.
Doğru Yaklaşım: Aydınlatma teknik şartnamesi hazırlarken ve ürün seçimi yaparken yalnızca CRI değerine odaklanmak, renk algısının önemli olduğu projelerde aydınlatma kalitesini ve müşteri memnuniyetini olumsuz etkilemektedir. Tasarladığımız mekanlarda renklerin en doğru şekilde algılanması için mutlaka genişletilmiş CRI (Re) ya da TM-30 değerlerini irdelememiz gerekmektedir.
Sonuç: LED aydınlatma projelerinde teknik şartnameler hazırlanırken armatür lümeni, armatür verimliliği, renk sıcaklığı ve genişletilmiş renksel geriverim kriterlerini titizlikle değerlendirerek, her mekan için en uygun aydınlatma çözümlerini belirlemek, doğru ve verimli bir aydınlatma tasarımı sağlar.
Danışmanı olduğumuz aydınlatma projelerinde fark yaratıyoruz.
Aydınlatma tasarımında 15 yılı aşkın deneyim, iç mekan, cephe ve peyzaj aydınlatma projelerinde elde ettiğimiz teknik bilgi birikimi ile projelerinize heyecan verici bir atmosferde sağlıklı aydınlatılmış mekanlar sağlıyoruz.
Ücretsiz sunum ve proje talebi için hemen bizimle iletişime geçin.
Kommentare